คุณเป็นคนสั่งกระเป๋าที่ทำจากหนังสัตว์ให้กับลูกค้า ถามว่าบาปไหม?  บอกรายละเอียดไม่ค่อยชัดเจนนัก จะตอบแบบกลางๆนะ  ถ้าคุณเพียงแต่สั่งกระเป๋าที่ทำจากหนังสัตว์ โดยคุณไม่ได้ไปสั่งให้เขาฆ่าสัตว์ชนิดนั้นๆมาทำเป็นกระเป๋า คุณก็ไม่ได้เป็นบาปอะไร  เพราะเพียงแค่แจ้งยอดสั่งซื้อจำนวนกระเป๋าหนังตามความต้องการของลูกค้าเฉยๆ คุณไม่ได้มีเจตนาในการสั่งฆ่าสัตว์ แต่ถ้าคุณมีส่วนในการสั่งฆ่าสัตว์ด้วย ก็หนีไม่พ้นบาป

ก็ไม่ทราบว่า เขาจะมีแผนกอื่นที่รับช่วงงานต่อไปเพื่อผลิตกระเป๋าให้ได้ตามจำนวนสั่งซื้อของลูกค้า โดยการนำสัตว์มาฆ่าแล้วเอาหนังมาทำกระเป๋า หรือเขาไปซื้อหนังจากโรงงานอื่นที่เขาทำหนังสัตว์ต่างๆไว้ขายอยู่แล้ว ถ้าไปซื้อหนังจากโรงงานอื่นที่เขาทำขายอยู่แล้ว ก็ยังไม่บาป  เพราะคุณยังไม่มีส่วนร่วมในการสั่งฆ่า ยึดหลักง่ายๆว่า ถ้าคุณมีเจตนาในการสั่งฆ่า หรือฆ่าเอง จึงบาป  แต่ถ้าไม่มีเจตนาที่จะฆ่า  คุณไปซื้อหนังเนื้อที่เขาทำขายอยู่แล้วตามท้องตลาดมาผลิตอีกทีหนึ่ง  ก็ไม่บาป ก็เหมือนกับคุณไปซื้อเนื้อที่เขาทำไว้ขายในตลาดมากิน คุณไม่เป็นบาป แต่ถ้าคุณไปสั่งให้เขาฆ่าเนื้อมาให้คุณเพื่อกินเป็นอาหาร  อย่างนั้นก็บาป ยึดหลักนี้ไว้ก็แล้วกัน

บาปหรือไม่บาป อยู่ที่เจตนาของคุณเอง ถ้าคุณไม่มีเจตนาในการฆ่า หรือสั่งฆ่า หรือมีส่วนร่วมในการฆ่า หรือสั่งฆ่า คุณก็ยังไม่เป็นบาปตราบนั้น  แต่ถ้าคุณมีเจตนาที่จะฆ่า หรือสั่งฆ่า  ก็แน่นอนหนีไม่พ้นบาป จะบาปมากหรือบาปน้อย อยู่ที่เจตนาในการกระทำว่าแรงมาก แรงน้อยแค่ไหน ผลก็เป็นไปตามนั้น

คุณรู้สึกไม่สบายใจในการทำงานที่นี่ เพราะคุณคิดว่าคุณต้องทำบาป แถมยังต้องโกหกเพื่อลูกค้าหลักเลี่ยงภาษี แต่คุณไม่มั่นใจในการสมัครงานใหม่  ถ้าคุณคิดว่า งานที่ทำอยู่มันทำให้คุณต้องเป็นบาป แถมต้องโกหก  ถ้าเช่นนั้น คุณก็ควรหางานใหม่ที่มันไม่บาปเถอะนะ  ทำงานแล้ว ต่อให้ได้เงินมากมายแค่ไหนก็ตาม  แต่ถ้ามันต้องทำบาปทุกวันเพื่อให้ได้มาซึ่งเงินนั้น  ท่านเรียกว่า มิจฉาอาชีโว เลี้ยงชีพไม่ชอบ ถึงได้เงินมามากมาย ก็ไม่ช่วยทำให้พ้นทุกข์ได้  เงินมันกินได้เพียงชาตินี้ แต่บาปมันส่งผลไปตลอดทุกภพทุกชาติ บุญก็เช่นเดียวกัน  ถ้าเราเป็นอยู่ด้วยการทำบาปแล้ว  บุญมันก็เกิดได้ยาก 

พระพุทธองค์จึงทรงบัญญัติ ไม่ให้ทำการค้า 5 อย่างเช่น ค้าอาวุธประหาร ค้ามนุษย์ ค้าสัตว์เป็นเพื่อฆ่าเป็นอาหาร  ค้าสุรายาเมา ค้ายาพิษ เหล่านี้ท่านห้ามไม่ให้ทำ  คุณเพียงรู้สึกไม่มั่นใจที่จะหางานใหม่  ลองทำความพยายามดูเสียก่อนนะ  ค่อยๆหาไปเรื่อยๆ  เมื่อได้งานใหม่ที่ชอบใจแล้ว ค่อยลาออกก็ได้  ทุกอย่างมันสำเร็จได้ ถ้าเรามีความพยายามที่ถูกต้อง  อยากได้งานใหม่ก็ทำความพยายามเพื่อให้ได้งานใหม่สินะ   ไม่พยายามมันก็ยิ่งไม่มีทางจะได้  ความไม่มั่นใจตัวเองยิ่งทำให้ยากเข้าไปอีก  แก้ต้นเหตุ แก้ใจตัวเองก่อน  ทำความพยายามที่คู่ควรกัน  หากไม่มั่นใจ ก็สร้างความมั่นใจขึ้นมาให้ได้  เรามีอะไรบกพร่องตรงไหน ก็ค่อยแก้ค่อยเสริมเข้าไป ทำให้ดีที่สุด ทำให้เต็มที่ แล้วความสำเร็จจะเป็นของคุณ  มัวแต่นั่งบ่นอยู่ไม่เกิดประโยชน์อะไร

คุณขับรถชนแมวตาย ก็ไม่ต้องทำอะไรหรอกนะ แล้วก็ไม่มีอะไรเป็นบาป แต่ถ้าคุณขับรถชนแมวเป็นๆแล้วทำให้มันตาย อย่างนั้นก็บาปแน่ จะบาปมาก หรือบาปน้อย ก็อยู่ที่เจตนาอีกเหมือนกัน  หากคุณไม่มีเจตนาที่จะชนมัน  แต่ว่ามันสุดวิสัยหลีกเลี่ยงไม่ได้ ถึงเป็นบาป ก็ไม่จัดว่ารุนแรงนัก เพราะคงมีกรรมร่วมกันมาในระหว่างคุณกับแมวตัวนั้น ถ้าไม่สบายใจ ก็ทำบุญตักบาตรให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา แล้วตั้งจิตอุทิศบุญให้กับแมวตัวนั้น อธิษฐานจิตขอให้เป็นอโหสิกรรมต่อกันไป ทำบุญทุกครั้ง ก็อุทิศส่วนกุศลให้เขาไปเรื่อยๆ จนรู้สึกว่าใจสบายแล้ว ก็เป็นอันหมดสิ้นกันไป

อดีตที่มันผ่านไปแล้ว ก็ให้แล้วกันไป ผิดถูกจำไว้เป็นบทเรียน  อนาคตที่ยังมาไม่ถึง ก็ไม่ต้องไปคาดหวังอะไรทั้งนั้น  จงตั้งใจทำเหตุในปัจจุบันให้ดีที่สุด ตั้งสติดูการกระทำของตัวเองในปัจจุบันให้ดีที่สุด  โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ความคิดปรุงของใจ  พยายามคิดดีเข้าไว้ คิดดีคือคิดให้ถูกต้องตามหลักธรรมที่ท่านสอนไว้ ไม่คิดโลภอยากได้ของคนอื่น ไม่คิดอาฆาตพยาบาทปองร้ายผู้อื่น ไม่เห็นผิดจากคลองธรรม ความคิดดี เป็นเหตุให้เกิดการกระทำที่ดี การพูดที่ดี  ก็เท่ากับเป็นการทำปัจจุบันให้ดีไปด้วย  เมื่อปัจจุบันดี ก็ส่งผลทำให้อนาคตมันก็ดีไปเอง

ที่ดีที่สุดคืออย่าทำบาปนั่นแหละ ทำบุญกุศลให้มากเข้าไว้ ให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา ทำให้มากๆ แม้จะได้เงินน้อย ก็ยังดีกว่า คนที่ได้เงินมาก แต่ต้องทำบาปทุกวัน

ขอบคุณมากคะ หนูจะพยายามคะ จะหางานที่ตัวเองชอบและทำแล้วรู้สึกสบายใจ  ส่วนหนูต้องช่วยแม่ขายเหล้า + บุหรี่ นะคะ หนูไม่อยากขายแต่เคยบอกแม่แล้วว่า แม่ไม่ขายได้ไหมคะ แม่บอกไม่ได้  หนูควรทำอย่างไรดีคะ หลีกเลี่ยงไม่ได้ด้วยคะ  หนูก็ไม่อยากให้แม่ขายอยู่แล้วคะ  

คุณต้องช่วยแม่ขายเหล้า และบุหรี่ ทั้งที่ไม่อยากขาย คุณบอกแม่แล้ว แต่แม่ไม่ยอม และหลีกเลี่ยงไม่ได้  ถ้าอย่างนั้น คุณก็ต้องทำใจ คิดเสียว่า คุณทำหน้าที่ลูกที่ดีของแม่ จำเป็นต้องช่วยแม่ทำงาน ในระหว่างทำงาน คุณก็ต้องทำใจให้ไม่ยินดีในการขายเหล้า ถึงจะได้เงินมามากก็ตาม  และไม่เจตนาจะส่งเสริมให้คนกินเหล้า มันคงทำใจได้ยาก ในระหว่างความกตัญญูต่อแม่ กับการจำเป็นต้องทำผิดธรรม ถ้ามันเลือกไม่ได้ และเลี่ยงไม่ได้ ก็จำเป็นต้องยอมทำผิดเพื่อแม่  ถึงจะมีส่วนร่วมในการทำผิด แต่ถ้าเจตนาไม่มี ความผิดมันก็ไม่รุนแรง ทางที่ดีก็คือ ค่อยๆอธิบายให้แม่ฟัง ถึงเหตุผลผิดถูกตามที่พระพุทธเจ้าแสดงธรรมสอนไว้ แล้วค่อยๆหาทางช่วยแม่ให้ทำอย่างอื่นที่ไม่เป็นของต้องห้าม เป็นดีที่สุด ถือว่าเป็นการช่วยแม่ให้ไม่ต้องไปรับกรรมในภพหน้าด้วย

ตัวเองไม่ต้องขาย ขายอย่างอื่นสิครับ ถ้ามีคนมาซื้อเราก็ทำเป็นไม่ว่าง หรือหลบไปแค่นี้เอง ความกตัญญู ต้องเลือกในสิ่งที่ถูกต้องครับ แบบนี้ไม่คุ้ม ส่วนแม่ค่อยๆอธิบาย เดี๋ยวก็เข้าใจ ลองค้นหาโทษของการเป็นผู้ขายสุราดูนะครับ

ขอบคุณ คห.4 ที่ช่วยแสดงความคิดเห็นที่หลากหลาย ถ้าสามารถเลี่ยงไม่ขายอย่างที่ คห.4 ว่า ได้เป็นดีที่สุด แต่ในทางปฏิบัติ คงทำได้ยาก เพราะถ้าเลี่ยงได้ คุณคงไม่ต้องมาตั้งคำถามให้ตอบยากหรอก ลองเทียบเคียงกับเรื่องนี้ดูก็แล้วกัน

ในครั้งพุทธกาลเคยมีนายพรานผู้หนึ่งมีอาชีพล่าสัตว์ขาย เธอมีภรรยาคนหนึ่ง ภรรยานั้นได้ฟังเทศน์พระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว ก็ได้บรรลุพระโสดาบัน ภรรยาพยายามที่จะสงเคราะห์สามีให้เลิกอาชีพล่าสัตว์ แต่เขาก็เพียงแค่หยุดได้เฉพาะวันพระเท่านั้น วันอื่นๆก็ยังคงล่าสัตว์อยู่เหมือนเดิม ฝ่ายภรรยานั้น ต้องตื่นแต่เช้ามาเตรียมข้าวปลาอาหารเป็นเสบียงสำหรับสามีพกไปกินในระหว่างทาง พร้อมทั้งเตรียมศัสตราอาวุธที่เป็นเครื่องมือล่าสัตว์ให้สามีทุกเช้ามิได้ขาดตกบกพร่อง

มีปัญหาถามในหลักสูตรนักธรรมว่า ในเมื่อภรรยาเป็นถึงพระโสดาบันแล้ว มาเตรียมเครื่องมือล่าสัตว์ให้กับสามีเช่นนี้ จะมิเป็นการร่วมทำปาณาติบาตไปด้วยกับสามีหรอกรึ? พระโสดาบันไฉนจึงจะมาทำปาณาติบาตได้อีก?

คำตอบมีว่า พระโสดาบันย่อมไม่มีวันจะทำปาณาติบาตได้อีก แต่ที่เธอเตรียมศัสตราอาวุธให้กับสามี เพื่อใช้เป็นเครื่องมือล่าสัตว์นั้น เธอไม่มีเจตนาให้เขาเอาอาวุธนั้นๆไปฆ่าสัตว์ แต่ที่เธอทำไปเพราะว่า เธอต้องทำหน้าที่ของภรรยาที่ดี จะพึงปฏิบัติต่อสามีที่เป็นนายพรานต่างหาก

กรณีของคุณก็พึงเทียบเคียงได้กับเรื่องนี้โดยอนุโลม ถ้ามันเลี่ยงได้เป็นดี  แต่ถ้ามันเลี่ยงไม่ได้ก็จะทำยังไงล่ะ ก็จงทำตามอย่างภรรยาของนายพรานเถิดนะ   ปฏิบัติสามี ยังมีน้ำหนักน้อยกว่าปฏิบัติต่อมารดาบังเกิดเกล้าด้วยซ้ำไป คุณจงตั้งใจว่า จะปฏิบัติตนเป็นลูกที่ดีต่อมารดาผู้มีอาชีพขายเหล้า ควรทำหน้าที่ลูกที่ดีอย่างไรก็ทำไปเถอะ เพราะใจคุณก็ไม่ยินดีในการขายเหล้าอยู่แล้ว

   ต่อจากความเห็น 5

บทสรุปของชีวิตไปวัดกันตอนใกล้จะละโลก วัดกันที่ความหมองกับความใส นี่เป็นคำเก่า ๆ แต่ต้องจำ ไม่จำไม่ได้

ขอบคุณ คห.6 ที่ช่วยแสดงความเห็นที่หลากหลาย คุุณเจ้าของกระทู้คงต้องพิจารณาเอาเองแล้วนะ ว่าจะทำอย่างไรจึงจะดำรงชีวิตอยู่ได้โดยไม่ต้องเป็นบาป หรือเกี่ยวเนื่องด้วยบาป ตราบใดที่การงานอาชีพของเรา มันยังไม่เป็นสัมมาอาชีโว ในองค์อริยมรรค จิตใจของเราก็ยังคงต้องเศร้าหมองอยู่ตราบนั้น นึกถึงกรรมที่เราได้ทำไปแล้วคราใด ก็ย่อมไม่สบายใจไปเสียทุกที  แม้ไม่มีเจตนาจะทำบาปก็ตาม ถ้าเป็นไปได้ ก็พยายามขอร้องแม่ ให้เลิกขายเหล้า อย่างอื่นที่ขายได้ ที่คนสุจริตเขาค้าขายกัน ก็ยังมีอยู่เยอะ ถือว่าเป็นการช่วยแม่ให้พ้นจากบาปด้วย อันนี้เท่ากับช่วยแม่ได้อย่างถาวร  เอาความเห็นที่ตอบไปนี้ไปให้แม่อ่านด้วย บางทีอาจสะกิดเตือนใจให้เกิดจิตสำนึกที่ดีงามได้บ้างตามควรแก่วาสนาบารมี