หลายคนบอกว่า ทำไม่ค่อยได้ที่จะยอมให้คนอื่นมาทำไม่ดีกับเราโดยไม่ตอบโต้ เพราะเขาจะได้ใจ ยิ่งทำไม่ดีกับเราหนักยิ่งขึ้นไปอีก
.
คำถามคือ แล้วถ้าเราตอบโต้เขา จะทำให้เขามาทำดีกับเราไหม? หรือเขาจะยิ่งทำไม่ดีกับเราหนักยิ่งกว่า ดีไม่ดีก็อาจฟาดกันถึงตายกันไปข้างหนึ่ง ยิ่งเป็นกรรมหนักเข้าไปอีก
.

การไม่ตอบโต้คือ การที่เราบังคับใจไม่ให้โกรธแค้นอาฆาตพยาบาทเขา และไม่ไปทำอะไรตอบโต้เขาในทางที่ผิดศีลผิดธรรม ด้วยลุอำนาจแห่งโทสะ เราก็จะไม่เป็นบาปเป็นกรรม และป้องกันไม่ให้เราไปทำร้ายเขาจนกลายเป็นการทำผิดกฎหมายถึงขั้นติดคุกติดตาราง
.
ส่วนที่เราเสียหายจากการกระทำไม่ดีของเขา เราก็สามารถใช้สิทธิ์ฟ้องร้องดำเนินคดีเอาผิดกับเขาได้โดยชอบด้วยกฎหมาย
.

ต้องแยกระหว่างการรักษาใจของเราให้ตั้งมั่นอยู่ในศีลในธรรม กับการรักษาสิทธิ์ตามกฎหมาย เมื่อมีคนมาละเมิดสิทธิ์ของเรา ถ้ารู้สึกว่า มันรังแกกันเกินไปก็ใช้สิทธ์ตามกฎหมายได้ เพื่อสั่งสอนให้เข็ดหลาบ เป็นคนละแผนกกับการรักษาใจ
.
เรื่องของกฎหมายก็ทำไปตามกฎหมาย เรื่องของใจก็ต้องปฏิบัติไปตามธรรมให้ใจตั้งมั่นอยู่ในศีลในธรรม เราต้องรักษาใจของเราไว้ให้ดี จะปล่อยให้กิเลสทำใจเราให้สกปรกเลอะเทอะไม่ได้ เพราะมันจะล้างออกยาก
.

ด้วยใจเป็นสมบัติอันล้ำค่ากว่าสมบัติใด ๆ ในโลก ถ้าใจเสียไปแล้ว ทุกสิ่งทุกอย่างก็จะเสียไปตาม ๆ กัน ถ้าใจดีเสียแล้ว ทุกสิ่งทุกอย่างก็จะดีไปตาม ๆ กัน
.
อย่าไปอยากให้คนชั่วมาทำดีกับเรา เพราะคนชั่วทำชั่วง่าย ทำดียาก คนชั่วเขาทำชั่วก็ถูกต้องกับภูมิจิตภูมิธรรมของเขาแล้ว ถ้าคนชั่วยังไม่สำนึกผิด เขาไม่ทำดีหรอก อย่าไปอยากให้เขาทำดี หรือไปอยากให้เขาไม่ทำชั่ว มันก็ทุกข์ใจเราเปล่า ๆ
.

เพราะคนชั่วจะไม่ทำชั่วได้ เขาต้องเห็นโทษสำนึกผิดเอง ไม่ใช่จะเลิกทำชั่ว เพราะความอยากของใครบังคับ เราไปอยากให้คนชั่วไม่ทำชั่ว นั่นแหละ คือ ความอยากที่เป็นสมุทัย เป็นความโง่ของเราเอง เป็นเหตุให้ทุกข์เกิด ถ้าเราไม่ระงับดับมันให้สิ้นซากจากใจ ใจเราก็ต้องเป็นทุกข์อยู่ร่ำไป แถมความโง่ก็จะเพิ่มมากขึ้นอย่างไม่มีวันที่จะลดน้อยถอยลงได้เลย
.
 

#ดอยแสงธรรม_๒๕๖๕_๐๙