พระพุทธเจ้าสอนให้เรา ละชั่ว ทำดี ทำใจให้ผ่องใสบริสุทธิ์ หรือจะบอกว่าสอนให้พวกเรา ให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา ก็ได้ จุดมุ่งหมายก็ไปสู่จุดเดียวกัน คือ ทำใจให้บริสุทธิ์ ถึงพระนิพพานนั่นเอง

ทานเป็นธรรมขั้นหยาบ คือ การเสียสละข้าวของเงินทอง เพื่อตัดความโลภ ความโกรธ ความหลง ความเห็นแก่ตัว ที่ทำให้เกิดความอยากได้ทรัพย์ของคนอื่น ก็บรรเทาลงได้ด้วยการให้ทาน เป็นเหตุให้ทำใจเข้าสู่ศีล และสามารถรักษาศีล 5 ได้

เมื่อใจมีศีล ก็ทำให้การทำสมาธิเป็นไปได้ง่าย ใจไม่ฟุ้งซ่านกระวนกระวายเพราะทำผิดศีล เมื่อใจสงบก็ทำให้มีสติปัญญาแก่กล้ายิ่งขึ้น มีความรู้ตัวมากขึ้น ไม่ว่าจะทำ จะพูด จะคิดอะไร ก็มีสติ ไม่คิดไร้สาระเหลวไหล ใจก็ไม่หวั่นไหวไปกับอารมณ์ที่มาสัมผัสทาง ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เป็นเหตุให้ใจหนักแน่นมั่นคงตั้งมั่นอยู่ได้นาน

เมื่อใจเป็นสมาธิ ก็เป็นเหตุให้การพิจารณาทางด้านปัญญา ก็เห็นความจริงได้ชัดเจน ว่า ทุกสิ่งทุกอย่าง ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา คือมีความแปรปรวนเปลี่ยนแปลง ตั้งอยู่ไม่ได้นาน แล้วก็ต้องแตกสลายไปในที่สุด ไม่มีอะไรให้ยึดถือเป็นตัวตนของเราได้ เป็นเหตุให้ใจละวางอุปาทานความยึดมั้่นถือมั่นในร่างกายและจิตใจเสียได้

ศีล สมาธิ ปัญญา เป็นธรรมที่เกื้อกูลอุดหนุนซึ่งกันและกัน เหมือนเชือกสามเส้นขวั้นเป็นเส้นเดียว จะขาดอันใดอันหนึ่งไปไม่ได้ ต่างมีอานิสงส์ตามฐานะของชั้นธรรม จะเอาไปเปรียบเทียบว่าอะไร มีอานิสงส์มากกว่ากันไม่ได้ ต่างหนุนกันให้ยิ่ง ๆ ขึ้นไป

ศีลทำให้เกิดสมาธิตั้งมั่น สมาธิทำให้เกิดปัญญาคมกล้า ปัญญาก็มาชำระใจให้บริสุทธิ์ ทำให้ศีล สมาธิ ปัญญา ตั้งมั่นไม่เสื่อม ศีล สมาธ ปัญญา ประชุมรวมกันที่ใจ จึงสามารถทำลายกิเลสให้ขาดจากใจได้

ผู้ไม่รู้จึงเอาศีล สมาธิ ปัญญา มาเปรียบเทียบกัน ทำให้หลงผิด ทั้งสามอย่างต้องไปพร้อมกัน จะเอาอันใดอันหนึ่งไม่ได้ มิฉะนั้น มรรค 8 ก็ไม่สมบูรณ์

 ขอบคุณคะ