เมื่อทุกคนมีสื่ออยู่ในมือ เพียงกระซิบเบา ๆ เสียงก็ดังไปไกล ดังนั้น การจะทำจะพูดอะไรออกสื่อโซเชียล จึงต้องระมัดระวัง คิดใคร่ครวญให้สุขุมรอบคอบว่า ตนเองต้องการจะสื่ออะไร สิ่งนั้นใช่ประโยชน์หรือไม่ใช่ประโยชน์ เป็นเรื่องจริงหรือเรื่องเท็จ เป็นสิ่งที่ควรหรือไม่ควร มีความจำเป็นหรือไม่จำเป็น จะทำให้ใครเดือดร้อน หรือสร้างความเสียหายแก่ใครหรือเปล่า จะผิดกฎหมายหรือไม่
.
ถ้าใครไม่คิดอ่านใคร่ครวญให้รอบคอบก่อน เมื่อเผยแผ่เรื่องราวออกสื่อโซเชียลไปแล้ว ก็มักจะมีผลเสียหายตามมา อาจเกิดการทะเลาะวิวาท ถูกฟ้องร้องดำเนินคดี ต้องขึ้นโรงขึ้นศาล เสียเวลา เสียเงิน เสียทอง
.
ในอดีตตอนที่ยังไม่มีสื่อโซเชียล มีแต่สื่อสิ่งพิมพ์ โทรทัศน์ วิทยุ แม้โทรศัพท์ก็ต้องไปยืนเข้าคิวรอที่ชุมสาย กว่าจะได้โทรคุยกันก็นาน แต่เราก็อยู่กันมาได้ การกระจายข้อมูลยังอยู่ในวงจำกัด และมีต้นทุนที่ต้องจ่ายค่อนข้างสูง ถ้าไม่จำเป็นก็ไม่มีใครไปทำโฆษณาออกสื่อ โดยมากมักจะเป็นผู้ประกอบการธุรกิจเป็นส่วนใหญ่
.
งานวัด งานบุญทั้งหลาย จะเผยแผ่ในวงแคบในหมู่คนรู้จักมักคุ้นกันที่พอจะติดต่อกันได้ ต้องเจอตัวจริง ต้องเอาตาไปดู เอาหูไปฟัง เอากายไปสัมผัสกันจริง ๆ
.
ในยุคปัจจุบันทุกคนมีสื่อของตัวเองอยู่ในมือ สามารถเผยแผ่เรื่องราวต่าง ๆ ที่ต้องการได้ทั้งภาพและเสียง โดยอาศัยเพียงโทรศัพท์มือถือเครื่องเดียวกับช่องทางโซเชียลมีเดีย แม้อยู่ไกลกันก็มองเห็นกันได้
.
อยากทำบุญก็แค่โอนเงินผ่านโมไบล์แบ๊งค์กิ้ง ไม่ต้องไปวัดก็ทำบุญได้อย่างสะดวกสบาย เลยทำให้เกิดกิเลสตัวติดสุขติดสบายหนักเข้าไปอีก
.
การปฏิบัติธรรมสมัยนี้ มันไม่ง่าย เพราะมีสิ่งยั่วยุที่คอยบั่นทอนทำลายจิตใจมากมายเหลือเกิน โดยเฉพาะโทรศัพท์มือถือ มันมีคุณอนันต์แก่ผู้รู้จักใช้ แต่มันก็มีโทษมหันต์แก่ผู้ไม่รู้จักใช้ ทุกคนจึงต้องฉลาดที่จะเรียนรู้เพื่อใช้มันให้เป็น โดยที่จะไม่ให้เกิดโทษ หรือเกิดโทษน้อยที่สุด
.
บางคนสามารถทำมาค้าขายออนไลน์ทำกำไรได้อย่างมหาศาล แต่บางคนก็ขาดทุนอย่างย่อยยับก็มี ยอดไลค์ ยอดวิว ยอดผู้ติดตาม กลายเป็นสิ่งที่ทำเงินได้ เทคโนโลยีได้เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของมนุษย์ ทำให้วิถีชีวิตของมนุษย์ต้องเปลี่ยนไปแน่ ๆ แต่จะเปลี่ยนไปในทางสูงหรือทางต่ำ ก็ขึ้นอยู่กับมโนธรรมภายในใจของมนุษย์แต่ละคนที่จะปฏิบัติต่อตนเอง
.
ในเมื่อโลกนี้มันมีทั้งคนดีและคนชั่ว มิหนำซ้ำ คนชั่วยังมีมากกว่าคนดี อีกทั้งทุกคนมีพื้นที่ในการแสดงความคิดเห็น และถ่ายทอดเรื่องราวต่าง ๆ ผ่านสื่อโซเชียลได้อย่างเท่าเทียมกัน
.
จึงไม่ต้องแปลกใจเลยว่า ทำไมสื่อโซเชียลจึงถูกใช้เป็นเครื่องมือในการทำความชั่วต่าง ๆ ได้อย่างมากมาย เกิดการโกหกหลอกลวงต้มตุ๋นกัน อย่างหลากหลายรูปแบบ จนไม่สามารถไว้วางใจอะไรได้เลย
.
แม้กระทั่งการเผยแผ่หลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ก็ยังมีผู้กล่าวกล่าวบิดเบือน กล่าวตู่คำสอนของพระพุทธเจ้า โดยเอาความคิดเห็นของตัวเองมาใส่เข้าไปอย่างที่เรียกว่า สัทธรรมปฏิรูป จะเป็นเพราะความไม่รู้จริง รู้เท่าไม่ถึงการณ์ หรือเจตนาจะกล่าวบิดเบือน เพื่อให้เกิดความเข้าใจผิด ก็อยู่ที่จิตสำนึกความมีหิริโอตตัปปะของแต่ละคน
.
ส่วนผู้ที่เผยแผ่ธรรมแท้อันเป็นข้อปฏิบัติที่นำไปสู่ความดับทุกข์ได้ คือ มรรค ผล นิพพาน ก็มีแต่เฉพาะในวงกรรมฐานสายป่าที่เป็นปฏิปทาของพ่อแม่ครูอาจารย์ที่หลุดพ้นไปแล้วเท่านั้น
.
นอกนั้นที่เอาธรรมในตำรามาเผยแผ่ หรือเกิดจากการใช้มโนนึกคิดเอาเอง ด้นเดาเกาหมัดเอาเอง ก็มีมากมายนักหนา บางทีเห็นแล้วก็อดสังเวชสลดใจไม่ได้ ก็ได้แต่ปลงธรรมสังเวชอยู่ภายในใจ คิดแต่เพียงว่า เป็นกรรมของสัตว์เท่านั้นเอง
.
หวนนึกถึงคำสอนของพ่อแม่ครูอาจารย์องค์หลวงตา สอนย้ำนักย้ำหนาว่า ถ้ายังสอนตัวเองไม่ได้ ยังเอาตัวเองให้หลุดพ้นจากคุกของกิเลสไม่ได้ ก็อย่าเพิ่งไปสอนใครเลย ถ้าตัวเองยังไม่รู้จริง จะเอาความรู้อะไรไปสอนเขา ถ้าสอนธรรมผิดก็เป็นกรรมหนักอีก เพราะตัวเองหลงผิดแล้ว ยังไปทำให้คนอื่นพลอยหลงผิดตามไปด้วย นี่! ไม่ใช่เรื่องเล็กน้อยเลย
.
ผู้ที่ยังหลงทางไม่รู้ทาง ก็ต้องเดินตามหลังท่านผู้รู้ที่ชำนาญทางแล้ว จึงจะไม่หลงทาง
.
ฝึกตนเองดีแล้ว จึงฝึกผู้อื่น ชื่อว่า ทำตามพระพุทธเจ้า สอนคนอื่นมันง่ายนัก พูด ๆ ไปก็จบแล้ว แต่สอนตัวเองมันยากกว่านักหนา เพราะสอนแล้วต้องทำเองให้ได้ด้วย เพื่อเป็นบทพิสูจน์ทราบไปในตัวด้วยว่า ถ้าสอนตัวเองไม่ผิด การปฏิบัติก็ต้องเห็นผลประจักษ์ใจชัดแจ้ง สิ้นสงสัยในธรรมทั้งปวง
.
บรรดาท่านผู้รู้ทั้งหลาย ท่านไม่แสดงธรรมเพราะความอยากแสดง แต่ท่านเพียงแสดงธรรมแก่บุคคลที่ควรแสดง และแสดงธรรมไปตามสมควรแก่ธรรม ด้วยจิตเมตตาหวังให้ผู้ฟังได้รับประโยชน์จากธรรม ชี้แจงเหตุผลให้เข้าใจ มากบ้างน้อยบ้างตามสมควรแก่ภูมิจิตภูมิธรรมของแต่ละคน ไม่แสดงธรรมเพราะเห็นแก่ลาภ ทั้งไม่ยกตนข่มผู้อื่น
.
ทุกสิ่งทุกอย่างย่อมมีทั้งคุณและโทษอยู่ในตัวมันเอง ตามสมควรแก่ฐานะของมัน ผู้มีปัญญาย่อมพิจารณาถือเอาแต่เฉพาะสิ่งที่เป็นคุณ และปล่อยวางสิ่งที่เป็นโทษไว้เสียตามความเป็นจริงของเขา ไม่จำเป็นต้องไปยกสิ่งนั้น ไปกดสิ่งโน้น และไม่ไปเก็บเอาความดีความชั่วของโลกมาแบกมาหาม เพื่อสร้างพิษภัยให้กับตัวเอง
.
บุคคลทั่วไป 15 คน
